Przez dwa dni 9-10 listopada 2004 roku obradowali w Warszawie przedstawiciele Związku Miast Polskich. Podczas obrad wypracowano stanowiska dotyczące polityki miejskiej inicjatyw wspólnotowych oraz funduszy europejskich.
II Kongres Miast Polskich był także okazją do wręczenia medalu Związku dr Heinrichowi Hoffschulte, I Wiceprezydentowi Rady Gmin i Regionów Europy.
Na spotkanie z samorządowcami przyjechali także: Longin Pastusiak, marszałek Senatu RP, Jerzy Mazurek, Podsekretarz stanu w MSWiA, Krzysztof Janik Przewodniczący Krajowej Rady SLD, prof. Michał Kulesza oraz pierwszy prezes ZMP Wojciech Szczęsny - Kaczmarek. Z Brukseli, dzięki połączeniu TV, gościł na kongresie Jan Olbrycht, Wiecprzewodniczący Komisji Polityki Regionalnej Parlamentu Europejskiego.
W swojej wypowiedzi stwierdził: Na forum europejskim obserwujemy zmianę w postrzeganiu roli miast w całym myśleniu strategicznym o rozwoju Europy. Z jednej strony dostrzega się, że miasta są motorem rozwoju, ale z drugiej strony w miastach koncentrują się wszystkie problemy gospodarcze i skutki bezrobocia. Dlatego problem miast staje się coraz bardziej dostrzegany. Jeżeli do tego dołoży się jeszcze strategię lizbońską, gdzie mówi się o konieczności podjęcia działań prorozwojowych, to miasta zaczynają odgrywać rolę motorów rozwoju całego regionu.
Dodał także, że sprawa ta jest bardzo poważna, gdyż dotyczy podziału kompetencji, jak również zmniejszenia deficytu demokratycznego poprzez większe zaangażowanie władz lokalnych i regionalnych w politykach europejskich. Problem można rozpatrywać zarówno w kategoriach podziału władzy, czy kwestii prawnych, ale obecnie najbardziej aktualna jest kwestia włączenia władz lokalnych w realizację polityki spójności, a więc w realizację funduszy strukturalnych.
Jan Olbrycht odniósł się także do realizacji polityki spójności. Wspomniał także o skierowanym do miast programie URBAN. Dzięki któremu powstają kompleksowe programy dotyczące miast oraz szeroko rozumianej rewitalizacji.
Podczas kongresu obradowały zespoły; Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Rozwoju Regionalnego, Inicjatyw Wspólnotowych oraz Polityki Miejskiej w UE. Wypracowały one stanowiska, w których zawarły swoje uwagi.
I tak: Uczestnicy kongresu z zadowoleniem przyjęli propozycje dotyczące wznowienia elementów polityki miejskiej w projektach priorytetów i instrumentach finansowych UE na nowy okres programowania. Poprali plan utworzenia grupy miejskiej w Parlamencie Europejskim. Stwierdzili jednak, ze brak polityki miejskiej w Polsce powoduje, m.in. brak systemu finansowania miast w ustawie o dochodach samorządowych. Pilnie należałoby uregulować zasady podziału środków, którymi dysponują władze wojewódzkie. Nie jest do zaakceptowania ignorowanie przez zarządy województw wyników wcześniejszych etapów procedur rozpatrywania wniosków, a także nie ujawnianie kryteriów, jakimi kierowano się przy ostatecznym wyborze.
Wskazano także na walory Europejskiego Funduszu Społecznego i zasady jego wykorzystywania w Polsce, oraz aspekty jego konstrukcji i funkcjonowania, które mogą utrudnić osiągnięcie celów, jakie przed sobą stawia.
Zdaniem samorządowców związanie dostępności środków z Funduszu Spójności z kondycją budżetu Państwa (wielkość deficytu budżetowego), korzystającego z tego źródła wsparcia, staje się zaprzeczeniem istoty tego instrumentu polityki wspólnotowej.
Wnioskujemy o odstąpienie od stosowania programu konwergencji w odniesieniu do wykorzystania środków Funduszu Spójności. Barierami dostępności do środków tego Funduszu mogą być także stosowanie rygorystycznej zasady n+2 w rozliczeniu projektów oraz określenie VAT-u jako wydatku niekwalifikowanego. Należy dążyć do stworzenia realnych warunków wykorzystania środków bez tak daleko idącego rygoryzmu oraz z takim wyposażeniem polskich beneficjentów , głównie JST, by mogli sprostać obciążeniom współfinansowania obarczonym dodatkowo VAT-em - mówił podsumowując prace zespołu Kazimierz Pałasz, Prezydent Miasta Konina, Wiceprezes Związku Miast Polskich.
Uczestnicy Kongresu zwrócili się do władz ZMP o podjęcie działań mających na celu doprowadzenie poprzez kontakty z rządem i parlamentem do możliwie pełnej realizacji wniosków, utworzenie zespołu roboczego dla przeanalizowania dotychczasowych prac legislacyjnych związanych z polityka spójności UE w latach 2007-2013 oraz monitorowania skutków ustaw dotyczących JST, propagowanie przedsięwzięć zintegrowanych, upowszechnianie dobrych praktyk w zakresie konsultacji i partycypacji społecznej, w tym pozyskiwania partnerów do wspólnej realizacji przedsięwzięć oraz upowszechnianie dobrych praktyk w zakresie rozwiązywania problemów społecznych.
[C[0000077_01.jpg]]
Jeden z wykładów wygłosił uhonorowany medalem ZMP dr Heinrich Hoffschulte, I Wiceprezydent Rady Gmin i Regionów Europy. Obrady II Kongresu Miast Polskich prowadzili: Kazimierz Pałasz, Prezydent Miasta Konina, Wiceprezes ZMP, Ryszard Grobelny, Prezydent Poznania, prezes ZMP, Tadeusz Wrona, Prezydent Częstochowy, Wiceprezes ZMP, Iwona Szkopińska, Burmistrz Wieruszowa, Skarbnik ZMP oraz Andrzej Pruszkowski, Prezydent Lublina, Wiceprezes ZMP
