Konin. Tu płynie energia > Miasto > Honorowi obywatele Konina

Honorowi obywatele Konina

JÓZEF KOWALSKI – Burmistrz Miasta od 21.12.1918 r. a następnie od 14.04.1919 r. (wybrany ponownie po wyborach do Rady Miejskiej – przeprowadzonych zgodnie z dekretem dnia 04.02.1919 r. – złożył rezygnację w dniu 22.06.1920 r.)

Uchwała Rady Miejskiej Konina z dnia 11 maja 1922 r.

STANISŁAW SZABELSKI – Proboszcz Parafii Rzymskokatolickiej św. Bartłomieja Apostoła w Koninie w latach 1918-1923, dyrektor 7-klasowej Szkoły Handlowej w Koninie, a od poł. 1919 r. do lutego1923 r. 8-klasowego Gimnazjum Humanistycznego z łaciną, radny Rady Miejskiej Konina.

Uchwała Rady Miejskiej Konina z dnia 18 lutego 1923 r.

ZOFIA URBANOWSKA – poczytna powieściopisarka, publicystka, reporterka. Prekursorka literatury fantastycznej dla dzieci. 

Ur. 15.05.1849 r. w Kowalewku, zmarła 01.01.1939 r. w Koninie. Dzieciństwo spędziła u rodziny Urbanowskich w Laskówcu koło Morzysławia. Wykształcenie zdobywała w rządowym gimnazjum żeńskim w Kaliszu, a następnie u urszulanek w Poznaniu. W wieku 21 lat zaczęła pisać z Konina korespondencje „Z nad Warty” do Gazety Polskiej. W 1874 r. przeniosła się do Warszawy, gdzie związała się z rodziną redaktora, wydawcy i muzykologa Józefa Sikorskiego. Rozpoczęła pracę jako korektorka w redakcji Gazety Polskiej. Pełniła funkcję opiekunki na pensji Jadwigi Sikorskiej (córki Józefa). Przyjaźniła się z Deotymą. Od 1982 r. wraz z rodziną Sikorskich wielokrotnie odwiedzała latem Zakopane.

W 1874 r. Urbanowska zadebiutowała wydaną pod kryptonimem "J." powieścią Znakomitość. Napisała powieści obyczajowe z wplecionymi elementami autobiograficznymi Cudzoziemiec (1882), Księżniczka (1886), Wszechmocni (1892), fantastyczno – przyrodnicze dla dzieci Gucio zaczarowany (1884), Atlanta (1893), krajoznawczą Róża bez kolców (1903), opartą na gruntownej znajomości Tatr i Podhala, i baśń fantastyczną Złoty pierścień (1916). Dużą popularność zyskała Księżniczka, nagrodzona w konkursie Tygodnika Ilustrowanego na powieść dla dziewcząt, ilustrującą wiodące hasła epoki. Współpracowała z redakcją Przeglądu Tygodniowego i Przeglądu Pedagogicznego, publikując artykuły o potrzebie rozwoju twórczości dla dzieci i młodzieży. Jej korespondencje z Zakopanego drukowała Kronika Rodzinna. Na łamach Wieczorów Rodzinnych publikowała liczne artykuły popularno-naukowe o przyrodzie dla młodego czytelnika. Urbanowska była jedną z najpopularniejszych w końcu XIX w. autorek powieści dla dzieci i młodzieży. Jej utwory są wydawane do tej pory, a były tłumaczone na języki: francuski, rosyjski, czeski, hebrajski i gruziński.

W 1865 roku Urbanowscy zamieszkali w swoim domu w Koninie. W 1875 r. właścicielką tej posesji została Zofia. W 1910 r. (najpóźniej 1913 r.) Urbanowska powróciła na stałe do Konina. Włączyła się w życie społeczne miasta. Podpisała petycję w sprawie utworzenia szkoły handlowej, wsparła inicjatywę budowy kanału Warta – Gopło, została członkiem konińskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego. W 1938 r. przyjmowała hołd bibliotekarzy powiatu konińskiego, a z okazji poświęcenia Powiatowej Centrali Bibliotek Ruchomych doceniono Jej dorobek urządzając wystawę Jej dzieł i pamiątek.

Zofia Urbanowska została odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1929) oraz Srebrnym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury (1935).

W 1930 r.  zmieniono nazwę ulicy Piwnej na ulicę Zofii Urbanowskiej.

Sentencje odznaczeń państwowych:

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1929): literatce z Konina, za zasługi w zakresie literatury dla młodzieży (Prezydent RP Ignacy Mościcki)

Uchwała Rady Miejskiej Konina z dnia 23 stycznia 1930 r.

PATRYCY WŁADYSŁAW ANTOSZ OFM – Kapelan 2 pp Legionów Polskich w latach 1914-1917, proboszcz 11 Dywizji Piechoty w latach 1919-1923, gwardian klasztoru o.o. Reformatów w Koninie w latach 1923-1925, prefekt w Szkole Podoficerskiej dla Małoletnich w Koninie (Szkole Podoficerskiej Piechoty dla Małoletnich Nr 1 w Koninie) w latach 1928-1938, członek Rady Powiatowej Powiatu Konińskiego.

Uchwała Rady Miejskiej Konina z dnia 10 października 1934 r.

WITOLD FRIEMANN - Kompozytor, pianista i pedagog.

Urodził się 20 sierpnia 1889 r. w Koninie. Zmarł 22 marca 1977 r. w Laskach k. Warszawy. Jak podaje Encyklopedia Muzyki PWN był uczniem A. Michałowskiego, Z. Noskowskiego i R. Statkowskiego w konserwatorium w Warszawie oraz M. Regera w Lipsku. W latach 1921-1928 profesor konserwatorium we Lwowie, wykładowca na uniwersytecie Jana Kazimierza i recenzent muzyczny w "Słowie Polskim". Od 1929 do 1933 r. Friemann był dyrektorem konserwatorium w Katowicach, potem do 1939 r. pracował w rozgłośni warszawskiej Polskiego Radia, a od 1945 r. nauczał przedmiotów muzycznych w zakładzie dla ociemniałych w Laskach. Na dorobek twórczy pianisty i kompozytora składa się 1300 utworów (m.in. symfonie, koncerty, utwory kameralne, fortepianowe, pieśni), które - w rękopisach - w przeważającej części znajdują się w Bibliotece Narodowej. Był m. in. twórcą hejnału miasta, rozbrzmiewającego z wieży ratusza. Napisał go w 1973 r. w Laskach.

W 1972 roku został Honorowym Obywatelem Konina.

MIECZYSŁAW GRZEGORZ BEKKER - Inżynier mechanik.

Urodził się 25 maja 1905 r. w Strzyżowie nad Bugiem. Od 1910 r. zamieszkał z rodzicami w Gosławicach i ukończył gimnazjum w Koninie. Studiował na Politechnice Warszawskiej, a od 1931 r. pracował jako nauczyciel akademicki w warszawskim Instytucie Badań Inżynieryjnych. Jego pracę naukową przerwała II wojna światowa. W 1939 r. ewakuował się z Polski do Francji, a później do Kanady. Po wojnie działalność naukową kontynuował w Stanach Zjednoczonych, m.in. w Detroit oraz uczelniach technicznych, m.in. w New Jersey, Waszyngtonie i Michigan. Nieco później został zatrudniony w laboratorium w Santa Barbara w Kalifornii, włączając się w amerykański program badań kosmicznych. Jego największym sukcesem w ramach współpracy z NASA (Amerykańska Agencja Badania Przestrzeni Kosmicznej) były prace przy konstrukcji kołowego pojazdu księżycowego – Lunar Roving Vehicle. Powstał on w instytucie badawczym firmy General Motors i po raz pierwszy był testowany w lipcu 1971 r. w trakcie wyprawy księżycowej „Apollo 15”, a kierowali nim na Księżycu astronauci David Scott i James Irwin. Pojazd ten wykorzystano na Księżycu jeszcze dwukrotnie – w kwietniu i grudniu 1972 r. (misja „Apollo 16” i „Apollo 17”). Był doktorem honoris causa m.in. uniwersytetów w Monachium i Ottawie. Zmarł w Santa Barbara w Kalifornii - 8 stycznia 1989 r.

W 1979 r. otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Konina.

STANISŁAWA DULSKA – nauczycielka

Ur. 18 listopada 1893 r. W 1993 r. obchodziła jubileusz 100-lecia urodzin. Swoją długoletnią pracą wychowawczą i dydaktyczną w szkole przepojoną patriotyzmem, umiłowaniem dzieci i młodzieży oraz głęboką wiarą w niepodległość Ojczyzny, zyskała sobie wdzięczność wychowanków i szerokiego grona przyjaciół. Zm. 1 sierpnia 1998 r. Stanisława Dulska żyła 104 lata.

Uchwała Nr 283 Rady Miejskiej w Koninie z dnia 3 listopada 1993 r.

JAN PAWEŁ II  - Święty Kościoła Katolickiego.

Karol Józef Wojtyła, późniejszy Jan Paweł II – papież, ur. 18 maja 1920 r. w Wadowicach, zm. 2 kwietnia 2005 r. w Watykanie – polski duchowny rzymskokatolicki, biskup pomocniczy krakowski (1958–1964), a następnie arcybiskup metropolita krakowski (1964–1978), kardynał (1967–1978), zastępca Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski (1969–1978). 264. papież i 6.Suweren Państwa Watykańskiego w latach 1978–2005.

Uchwała Nr 566 Rady Miejskiej w Koninie z dnia 18 czerwca 1998 r.

JAN A.P. KACZMAREK – kompozytor muzyki filmowej.

Urodził się 29 kwietnia 1953 r. w Koninie. Absolwent konińskiego liceum im. Tadeusza Kościuszki, dla którego wspólnie z Januszem Rybickim napisali hymn. Na stałe mieszka i pracuje w Los Angeles. Jest kompozytorem muzyki do ponad 30 filmów fabularnych, dokumentalnych i animowanych. W jego muzycznym dorobku znalazły się również kompozycje symfoniczne i utwory do spektakli teatralnych, między innymi do inscenizacji „Dziadów” i „Nieboskiej komedii”. 
Jan Kaczmarek pisał także muzykę dla Teatru Ósmego Dnia, a potem dla stworzonego przez siebie zespołu kameralnego - Orkiestry Ósmego Dnia, z którą koncertował na całym świecie. Jednak prawdziwym wyzwaniem okazała się dla Niego muzyka filmowa. Jego kompozycje do filmów takich jak: „Całkowite Zaćmienie”, „Blis", „Washington Square”, „Aimée & Jaguar”, „Trzeci cud”, „Stracone Dusze” i „Quo Vadis”, wzbudzają w widzach emocje, w niepowtarzalny sposób ilustrują przeżycia bohaterów.  W Stanach Zjednoczonych pierwsze sukcesy odniósł komponując dla teatru. Pracował nad kompozycjami dla Goodman Theatre w Chicago i Mark Taper Forum w Los Angeles.  W 1993 r. otrzymał nagrody Obie i Drama Desk przyznawaną w czasie New York Shakespeare Festival za muzykę do „Tis Pity She's a Whore” Johna Forda.  Jan Kaczmarek jest również reżyserem trzech produkcji multimedialnych: „Czekając na kometę Halleya”, „Symfonia Solo” i „Tower of Babel”.  Film Marca Forstera „Marzyciel”, do którego Jan Kaczmarek napisał muzykę, opowiada o życiu Jamesa Barrie'go, autora książki o Piotrusiu Panu.  „Marzyciel” przyniósł mu oprócz Oskara, nagrodę National Board of Review, nominacje do Złotych Globów, Golden Satellites i nagrody Brytyjskiej Akademii Filmowej (BAFTA).

Uchwała Nr 440 Rady Miasta Konina z dnia 16 marca 2005 r.

MAKSYMILIAN TAREJWO OFMCap – zakonnik, kapelan Powstania Styczniowego.

Urodził się w 1834 r. w miejscowości Preny. W 1854 r. wstąpił do zakonu kapucynów w Lubartowie gdzie przyjął imię Maksymilian. Święcenia kapłańskie otrzymał w Warszawie w 1860 r. i od początku swojego kapłaństwa zaangażował się w działalność patriotyczną. Podczas posługi w Warszawie wygłaszał płomienne kazania podnoszące na duchu mieszkańców, pomagał uwięzionym w warszawskiej i modlińskiej Cytadeli. Z powodu patriotycznej działalności w 1862 r. został przeniesiony do Lądu gdzie organizował pracę kurierów przechodzących przez granicę Królestwa Kongresowego i Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Po wybuchu Powstania Styczniowego Ojciec Maksymilian Tarejwo dołączył do oddziałów dowodzonych przez Generała Edmunda Taczanowskiego i jako kapelan powstańczy uczestniczył w bitwach pod Pyzdrami, Ignacewem oraz w innych potyczkach regionu konińskiego. Wraz ze słabnięciem Powstania Styczniowego, Ojciec Maksymilian był zmuszony ukryć się przed zaborcami. W ramach represji władze carskie zamknęły Klasztor i Kościół w Lądzie, zakonnicy zostali wywiezieni na Syberię za działalność patriotyczną, a Ojciec Maksymilian Tarejwo w nocy z 15 na 16 czerwca 1864 r. został odnaleziony i postawiony przed sąd polowy. Duchowny zasłużony dla sprawy niepodległości został skazany na śmierć i powieszony na konińskim błoniu.

Uchwała nr 657 Rady Miasta Konina z dnia 31 stycznia 2018 r.