Konin. Tu płynie energia > Miasto > Honorowi obywatele Konina

Honorowi obywatele Konina

JÓZEF KOWALSKI – Burmistrz Miasta od 21.12.1918 r. a następnie od 14.04.1919 r. (wybrany ponownie po wyborach do Rady Miejskiej – przeprowadzonych zgodnie z dekretem dnia 04.02.1919 r. – złożył rezygnację w dniu 22.06.1920 r.)

Uchwała Rady Miejskiej Konina z dnia 11 maja 1922 r.

STANISŁAW SZABELSKI – Proboszcz Parafii Rzymskokatolickiej św. Bartłomieja Apostoła w Koninie w latach 1918-1923, dyrektor 7-klasowej Szkoły Handlowej w Koninie, a od poł. 1919 r. do lutego1923 r. 8-klasowego Gimnazjum Humanistycznego z łaciną, radny Rady Miejskiej Konina.

Uchwała Rady Miejskiej Konina z dnia 18 lutego 1923 r.

ZOFIA URBANOWSKA – poczytna powieściopisarka, publicystka, reporterka. Prekursorka literatury fantastycznej dla dzieci. 

Ur. 15.05.1849 r. w Kowalewku, zmarła 01.01.1939 r. w Koninie. Dzieciństwo spędziła u rodziny Urbanowskich w Laskówcu koło Morzysławia. Wykształcenie zdobywała w rządowym gimnazjum żeńskim w Kaliszu, a następnie u urszulanek w Poznaniu. W wieku 21 lat zaczęła pisać z Konina korespondencje „Z nad Warty” do Gazety Polskiej. W 1874 r. przeniosła się do Warszawy, gdzie związała się z rodziną redaktora, wydawcy i muzykologa Józefa Sikorskiego. Rozpoczęła pracę jako korektorka w redakcji Gazety Polskiej. Pełniła funkcję opiekunki na pensji Jadwigi Sikorskiej (córki Józefa). Przyjaźniła się z Deotymą. Od 1882 r. wraz z rodziną Sikorskich wielokrotnie odwiedzała latem Zakopane.

W 1874 r. Urbanowska zadebiutowała wydaną pod kryptonimem "J." powieścią Znakomitość. Napisała powieści obyczajowe z wplecionymi elementami autobiograficznymi Cudzoziemiec (1882), Księżniczka (1886), Wszechmocni (1892), fantastyczno – przyrodnicze dla dzieci Gucio zaczarowany (1884), Atlanta (1893), krajoznawczą Róża bez kolców (1903), opartą na gruntownej znajomości Tatr i Podhala, i baśń fantastyczną Złoty pierścień (1916). Dużą popularność zyskała Księżniczka, nagrodzona w konkursie Tygodnika Ilustrowanego na powieść dla dziewcząt, ilustrującą wiodące hasła epoki. Współpracowała z redakcją Przeglądu Tygodniowego i Przeglądu Pedagogicznego, publikując artykuły o potrzebie rozwoju twórczości dla dzieci i młodzieży. Jej korespondencje z Zakopanego drukowała Kronika Rodzinna. Na łamach Wieczorów Rodzinnych publikowała liczne artykuły popularno-naukowe o przyrodzie dla młodego czytelnika. Urbanowska była jedną z najpopularniejszych w końcu XIX w. autorek powieści dla dzieci i młodzieży. Jej utwory są wydawane do tej pory, a były tłumaczone na języki: francuski, rosyjski, czeski, hebrajski i gruziński.

W 1865 roku Urbanowscy zamieszkali w swoim domu w Koninie. W 1875 r. właścicielką tej posesji została Zofia. W 1910 r. (najpóźniej 1913 r.) Urbanowska powróciła na stałe do Konina. Włączyła się w życie społeczne miasta. Podpisała petycję w sprawie utworzenia szkoły handlowej, wsparła inicjatywę budowy kanału Warta – Gopło, została członkiem konińskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego. W 1938 r. przyjmowała hołd bibliotekarzy powiatu konińskiego, a z okazji poświęcenia Powiatowej Centrali Bibliotek Ruchomych doceniono Jej dorobek urządzając wystawę Jej dzieł i pamiątek.

Zofia Urbanowska została odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1929) oraz Srebrnym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury (1935).

W 1930 r.  zmieniono nazwę ulicy Piwnej na ulicę Zofii Urbanowskiej.

Sentencje odznaczeń państwowych:

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1929): literatce z Konina, za zasługi w zakresie literatury dla młodzieży (Prezydent RP Ignacy Mościcki)

Uchwała Rady Miejskiej Konina z dnia 23 stycznia 1930 r.

PATRYCY WŁADYSŁAW ANTOSZ OFM – Kapelan 2 pp Legionów Polskich w latach 1914-1917, proboszcz 11 Dywizji Piechoty w latach 1919-1923, gwardian klasztoru o.o. Reformatów w Koninie w latach 1923-1925, prefekt w Szkole Podoficerskiej dla Małoletnich w Koninie (Szkole Podoficerskiej Piechoty dla Małoletnich Nr 1 w Koninie) w latach 1928-1938, członek Rady Powiatowej Powiatu Konińskiego.

Uchwała Rady Miejskiej Konina z dnia 10 października 1934 r.

WITOLD FRIEMANN - Kompozytor, pianista i pedagog.

Urodził się 20 sierpnia 1889 r. w Koninie. Zmarł 22 marca 1977 r. w Laskach k. Warszawy. Jak podaje Encyklopedia Muzyki PWN był uczniem A. Michałowskiego, Z. Noskowskiego i R. Statkowskiego w konserwatorium w Warszawie oraz M. Regera w Lipsku. W latach 1921-1928 profesor konserwatorium we Lwowie, wykładowca na uniwersytecie Jana Kazimierza i recenzent muzyczny w "Słowie Polskim". Od 1929 do 1933 r. Friemann był dyrektorem konserwatorium w Katowicach, potem do 1939 r. pracował w rozgłośni warszawskiej Polskiego Radia, a od 1945 r. nauczał przedmiotów muzycznych w zakładzie dla ociemniałych w Laskach. Na dorobek twórczy pianisty i kompozytora składa się 1300 utworów (m.in. symfonie, koncerty, utwory kameralne, fortepianowe, pieśni), które - w rękopisach - w przeważającej części znajdują się w Bibliotece Narodowej. Był m. in. twórcą hejnału miasta, rozbrzmiewającego z wieży ratusza. Napisał go w 1973 r. w Laskach.

W 1972 roku został Honorowym Obywatelem Konina.

MIECZYSŁAW GRZEGORZ BEKKER - Inżynier mechanik.

Urodził się 25 maja 1905 r. w Strzyżowie nad Bugiem. Od 1910 r. zamieszkał z rodzicami w Gosławicach i ukończył gimnazjum w Koninie. Studiował na Politechnice Warszawskiej, a od 1931 r. pracował jako nauczyciel akademicki w warszawskim Instytucie Badań Inżynieryjnych. Jego pracę naukową przerwała II wojna światowa. W 1939 r. ewakuował się z Polski do Francji, a później do Kanady. Po wojnie działalność naukową kontynuował w Stanach Zjednoczonych, m.in. w Detroit oraz uczelniach technicznych, m.in. w New Jersey, Waszyngtonie i Michigan. Nieco później został zatrudniony w laboratorium w Santa Barbara w Kalifornii, włączając się w amerykański program badań kosmicznych. Jego największym sukcesem w ramach współpracy z NASA (Amerykańska Agencja Badania Przestrzeni Kosmicznej) były prace przy konstrukcji kołowego pojazdu księżycowego – Lunar Roving Vehicle. Powstał on w instytucie badawczym firmy General Motors i po raz pierwszy był testowany w lipcu 1971 r. w trakcie wyprawy księżycowej „Apollo 15”, a kierowali nim na Księżycu astronauci David Scott i James Irwin. Pojazd ten wykorzystano na Księżycu jeszcze dwukrotnie – w kwietniu i grudniu 1972 r. (misja „Apollo 16” i „Apollo 17”). Był doktorem honoris causa m.in. uniwersytetów w Monachium i Ottawie. Zmarł w Santa Barbara w Kalifornii - 8 stycznia 1989 r.

W 1979 r. otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Konina.

STANISŁAWA DULSKA – nauczycielka

Ur. 18 listopada 1893 r. W 1993 r. obchodziła jubileusz 100-lecia urodzin. Swoją długoletnią pracą wychowawczą i dydaktyczną w szkole przepojoną patriotyzmem, umiłowaniem dzieci i młodzieży oraz głęboką wiarą w niepodległość Ojczyzny, zyskała sobie wdzięczność wychowanków i szerokiego grona przyjaciół. Zm. 1 sierpnia 1998 r. Stanisława Dulska żyła 104 lata.

Uchwała Nr 283 Rady Miejskiej w Koninie z dnia 3 listopada 1993 r.

JAN PAWEŁ II  - Święty Kościoła Katolickiego.

Karol Józef Wojtyła, późniejszy Jan Paweł II – papież, ur. 18 maja 1920 r. w Wadowicach, zm. 2 kwietnia 2005 r. w Watykanie – polski duchowny rzymskokatolicki, biskup pomocniczy krakowski (1958–1964), a następnie arcybiskup metropolita krakowski (1964–1978), kardynał (1967–1978), zastępca Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski (1969–1978). 264. papież i 6.Suweren Państwa Watykańskiego w latach 1978–2005.

Uchwała Nr 566 Rady Miejskiej w Koninie z dnia 18 czerwca 1998 r.

JAN A.P. KACZMAREK – kompozytor muzyki filmowej.

Urodził się 29 kwietnia 1953 r. w Koninie. Absolwent konińskiego liceum im. Tadeusza Kościuszki, dla którego wspólnie z Januszem Rybickim napisali hymn. Na stałe mieszka i pracuje w Los Angeles. Jest kompozytorem muzyki do ponad 30 filmów fabularnych, dokumentalnych i animowanych. W jego muzycznym dorobku znalazły się również kompozycje symfoniczne i utwory do spektakli teatralnych, między innymi do inscenizacji „Dziadów” i „Nieboskiej komedii”. 
Jan Kaczmarek pisał także muzykę dla Teatru Ósmego Dnia, a potem dla stworzonego przez siebie zespołu kameralnego - Orkiestry Ósmego Dnia, z którą koncertował na całym świecie. Jednak prawdziwym wyzwaniem okazała się dla Niego muzyka filmowa. Jego kompozycje do filmów takich jak: „Całkowite Zaćmienie”, „Blis", „Washington Square”, „Aimée & Jaguar”, „Trzeci cud”, „Stracone Dusze” i „Quo Vadis”, wzbudzają w widzach emocje, w niepowtarzalny sposób ilustrują przeżycia bohaterów.  W Stanach Zjednoczonych pierwsze sukcesy odniósł komponując dla teatru. Pracował nad kompozycjami dla Goodman Theatre w Chicago i Mark Taper Forum w Los Angeles.  W 1993 r. otrzymał nagrody Obie i Drama Desk przyznawaną w czasie New York Shakespeare Festival za muzykę do „Tis Pity She's a Whore” Johna Forda.  Jan Kaczmarek jest również reżyserem trzech produkcji multimedialnych: „Czekając na kometę Halleya”, „Symfonia Solo” i „Tower of Babel”.  Film Marca Forstera „Marzyciel”, do którego Jan Kaczmarek napisał muzykę, opowiada o życiu Jamesa Barrie'go, autora książki o Piotrusiu Panu.  „Marzyciel” przyniósł mu oprócz Oskara, nagrodę National Board of Review, nominacje do Złotych Globów, Golden Satellites i nagrody Brytyjskiej Akademii Filmowej (BAFTA).

Uchwała Nr 440 Rady Miasta Konina z dnia 16 marca 2005 r.

MAKSYMILIAN TAREJWO OFMCap – kapelan i organizator powstańczy w czasach powstania 1863 r.

Józef (w zakonie przyjął imię Maximus/Maksym) Tarejwo urodził się 14 sierpnia 1834 r. w miejscowości Preny. Do Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów wstąpił 9 czerwca 1854 r. w Lubartowie. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1860 r.
w Warszawie. Wkrótce dał się poznać jako duchowny zaangażowany w sprawy narodowe, głosząc patriotyczne kazania odwołujące się do treści narodowowyzwoleńczych. Był również kapelanem w Cytadeli Warszawskiej, gdzie nie tylko niósł posługą religijną, ale aktywnie działał na rzecz łagodzenia kar dla więźniów. Wykrycie przez władze faktu przemycania do cel więźniów prasy zagranicznej stało się powodem usunięcia o. Maksyma z Warszawy. W lipcu 1862 r. został przeniesiony do klasztoru o.o. Kapucynów w Lądzie. Również tutaj nie zaprzestał działalności patriotycznej, głosząc nadal kazania w duchu narodowym. Po wybuchu powstania styczniowego przystąpił do walczących, występując pod pseudonimami: „Ksiądz Maks”, „Dąb”, „Piorunek”. Jako kapelan wziął udział w pierwszej kampanii płk E. Taczanowskiego (14 kwietnia - 8 maja 1863 r.). Ranny 8 maja1863 r. w bitwie pod Ignacewem znalazł schronienie w Księstwie Poznańskim. Po wyleczeniu z ran powrócił do Lądu, ukrywając się w klasztorze. Nie porzucił jednak działalności konspiracyjnej, a jesienią 1863 r. został mianowany przez J. Oxińskiego naczelnikiem organizacji ludowej w powiecie konińskim. Poszukiwany przez Rosjan został aresztowany w trakcie kolejnej rewizji klasztoru w Lądzie w nocy z 27 na 28 czerwca 1864 r. Przewieziony do Konina i postawiony przed sądem został skazany na śmierć przez powieszenie. Wyrok wykonano 19 lipca 1864 r. na podmiejskich błoniach.

 Uchwała nr 657 Rady Miasta Konina z dnia 31 stycznia 2018 r.