W piątek (23 listopada) w gościnnych progach Zespołu Szkół Ekonomiczno-Usługowych w Żychlinie odbyła się konferencja popularno-naukowa „Rocznica odzyskania niepodległości – dążenia niepodległościowe polskich ewangelików”. Jej organizatorami byli Parafia Ewangelicko-Reformowana (najstarsza w Polsce) oraz Zespół Szkół Ekonomiczno-Usługowych w Żychlinie.
W konferencji uczestniczyli m.in. ks. bp płk Mirosław Wola, kierujący Ewangelickim Duszpasterstwem Wojskowym, sekretarz miasta Marek Zawidzki, reprezentujący Prezydenta Konina oraz samorządowcy ze Starego Miasta.
Konferencję rozpoczęła żychlińska młodzież, recytując znane wiersze patriotyczne, a pierwszym wykładowcą był prof. dr hab. Kriegseisen, dyrektor Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk. Profesor mówił o postawach ewangelików polskich wobec zagrożenia i utraty niepodległości Rzeczypospolitej w końcu XVIII i na pocz. XIX w.
Prof. dr hab. Konrad Białecki z Zakładu Najnowszej Historii Polski Instytutu Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, naczelnik Oddziałowego Biura Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu, przypominając Juliusza Bursche oraz innych ewangelików, opowiedział o mało znanych, ale wielce budujących postawach ewangelików wobec odradzającej się Polski.
Temat ten rozwinęła dr Ewa Jóźwiak – prezes Synodu Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP, redaktor naczelna czasopisma „Jednota", prezentując szeroko postawy członków kościoła ewangelicko-reformowanego w latach poprzedzających odzyskanie niepodległości i w czasie rodzenia się na nowo polskiej państwowości.
Po przerwie z tradycyjnymi „żychlińskimi pączkami”, które wzbudziły powszechny zachwyt, pojawiła się nowa jakość w tego rodzaju projektach. Za pomocą odpowiedniego programu z wykładem wystąpił ks. dr Kazimierz Bem (prawnik, teolog, pastor ewangelicko-reformowany Zjednoczonego Kościoła Chrystusa, członek redakcji Miesięcznika Ewangelickiego), który w tym samym czasie znajdował się w USA, gdzie mieszka i pracuje. Wykładowca zza Atlantyku zatytułował swój wykład „Nowy, nieznany świat - ewangelicy reformowani na terenach dawnej Rzeczpospolitej Obojga Narodów i ich kościoły wobec odzyskania niepodległości”.
Dążenia niepodległościowe ewangelików na przykładzie rodziny Komicz zaprezentowała mgr Agnieszka Komicz-Muszyńska. Przedstawiła wyniki własnych dociekań nad historią swojej rodziny, od pokoleń związanej z naszym regionem.
Ks. mjr Tadeusz Jelinek, kapelan ekumeniczny Ewangelickiego Duszpasterstwa Wojskowego, proboszcz żychlińskiej parafii, wychodząc od naszego hymnu narodowego, szeroko zaprezentował społeczność ewangelicką w walce o niepodległość Polski. Okazuje się, że spora część ówczesnej kadry oficerskiej, tej wyższej i najwyższej rangi, to byli właśnie ewangelicy.
Prof. dr hab. Jan R.E. Taylor, kierownik Zakładu Ekologii Zwierząt na Uniwersytecie w Białymstoku, kierownik Terenowej Stacji Naukowo-Dydaktycznej w Gugnach (Biebrzański Park Narodowy); w wolnych chwilach przeszukujący archiwa i gromadzący informacje o Szkotach w Polsce, których jest potomkiem, redaktor książki o ewangelickim lapidarium w Żychlinie, szeroko zaprezentował niepodległościowe dążenia rodzin ewangelickich, których nazwiska znajdują się w żychlińskim lapidarium. Uzupełnieniem wykładu było zwiedzanie miejsca, w którym coraz więcej zabytków, ściągniętych z całej Polski, odzyskuje dawną świetność po żmudnych zabiegach konserwatorskich.
