Od czasu, gdy legendarny książę Lestek postanowił nadać leśnej polanie w pobliżu Warty nazwę Konin, miejsce to mocno się zmieniło. A jak? Podczas wykładu pt. "Rozwój przestrzenny Konina do 1945 r.", wygłoszonego 7 kwietnia 2025 r. w Centrum Organizacji Pozarządowych w Koninie, na podstawie rekonstrukcji historyków i najwcześniejszych planów i map, Piotr Rybczyński naszkicował początki przyszłego miasta.
W pobliżu konińskiego zamku istniała jurydyka (łac. iuridicus prawny) – osada obok miasta królewskiego, niepodlegająca władzom miejskim i miejskiemu sądownictwu, w której osiedlano Żydów. Prelegent skupił się na procesach inwestycyjnych i uwarunkowaniach terenowych w XIX i w XX w. Teren konińskiego był przedmiotem zainteresowań pruskich urzędników już pod koniec XVIII w. Dlatego w Staatsbiliothek zu Berlin zachowały się materiały kartograficzne i tzw. indaganda. Cenny plan Konina, wykonany w 1816 r. przez Bernharda, przechowywany jest w Muzeum Okręgowe w Koninie. Kwatermistrzostwo Generalne Wojska Polskiego też miało świetne mapy. Dzieje parku miejskiego, jednego z najstarszych parków miejskich w Europie, dzielnicy willowej, regulacja założenia miejskiego w XIX w., budynki rządowe, prywatne inwestycje, przebudowy kamienic - to wszystko przejawy rozwoju nadwarciańskiego grodu głównie na lewym brzegu Warty.
Gdyby ktoś chciał poszerzyć swoją wiedzę na ten temat, to polecamy ROCZNIK KONIŃSKI nr 13 z artykułem "Życie gospodarcza Konina w latach 1815 - 1866" oraz nr 15 z tekstem "Rozwój gospodarczy i społeczny Konina w latach 1867 - 1914" Piotra Rybczyńskiego. Dużą zmianą terytorium było ostateczne przyłączenie do Konina Wilkowa i Czarkowa w czasie okupacji niemieckiej. Rozwój po 1945 roku to temat na kolejne spotkania.
